| |
|
|
Trajanje dijabetesne
ketoacidoze pri primeni savremenih terapijskih algoritama
Milan Đorđević(1), Milan Jelenković(2), Dragana Mitrović(3)
(1)DOM ZDRAVLJA JAGODINA, SLUŽBA HITNE MEDICINSKE POMOĆI, (2)ZDRAVSTVENI
CENTAR KNJAŽEVAC, ODELJENJE ZA PRIJEM I ZBRINJAVANJE URGENTNIH STANJA OJ
OPŠTA BOLNICA, (3)ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC, SLUŽBA ZA ZDRAVSTVENU
ZAŠTITU PREDŠKOLSKE I ŠKOLSKE DECE SA MEDICINOM SPORTA I SAVETOVALIŠTEM
ZA MLADE
UVOD: Dijabetesna ketoacidoza (DKA) predstavlja najučestaliju i najtežu
akutnu komplikaciju dijabetesa, sa visokom stopom morbiditeta praćenu
hiperketonemijom, hiperglikemijom i metaboličkom acidozom. DKA je težak
metabolički poremećaj koji označava krajnje neregulisani dijabetes
praćen nedostatkom insulina (apsolutnim ili relativnim) koji zahteva
hitno lečenje.
CILJ RADA: Sagledati pacijente hospitalizovane zbog DKA u periodu od 4
meseca i konstatovati koliko je vremena potrebno za normalizaciju gasnih
analiza krvi kod naših pacijenata prema savremenim terapijskim
protokolima.
MATERIJAL I METODI RADA: Retrospektivnim ispitivanjem je obuhvaćen 21
pacijent sa dijagnozom DKA koji su lečeni po protokolu za ketoacidozu.
Korišćeni su podaci iz protokola jedinice za intenzivnu negu klinike za
endokrinologiju KC Niš kao i istorija bolesti pacijenata u periodu
1.11.2013 - 28.2.2014. Ispitivanje je rađeno prema demografskim,
antropometrijskim podacima i laboratorijskim parametrima.
REZULTATI: Dobijeni rezultati pokazuju sledeće: broj muških pacijenata
33,3% sa prosečnom starošću 57,43 a ženskih pacijenata 66,7% sa prosekom
godina 48,86. Ukupno 51,71 (22-91). Prosečne vrednosti glikemije na
prijemu 25,26mmol/l (14,7-43,5); pH 7,15 (6,89-7,3); bikarbonati
11,3(3,7-18); ketonurija sa 2+. Dužina lečenja dijabeta 15,09 (1-30)
godina; broj obolelih sa dijabetom tip 2 iznosio je 52,38%, dok je sa
tipom 1 bilo 47,62% bolesnika; trajanje hospitalizacije 7,76 (3-13)
dana. Potrebno vreme izlaska pacijenata iz ketoacidoze tj porast pH>7,3
i HCO3>15 je 16,01 (3,5-52) sati. Vreme potrebno za uključenje GIK
(glukoza,(insulin) i kalijum) rastvora u terapiju je 4,68 (2-14) sati.
Vrednost glikemije pri uključenju GIK rastvora 10,71mmol/l.
Najučestaliji precipitirajući faktor ulaska u DKA je infekcija 52,38%,
zatim izostanak insulina iz terapije 38,09%, dok su ostali uzroci 9,52%.
Dužina prethodnog lečenja dijabetesa nije od presudnog značaja za pojavu
DKA. Sa starošću raste potrebno vreme za izlazak pacijenata iz acidoze,
a kod njih je i hospitalizacija trajala duže. Nisu primećene
signifikantne statističke razlike u biohemijskim parametrima pojedinih
grupa bolesnika. Bilo je pacijenata koji su sa relativno blago povišenim
vrednostima glikemije upadali u acidozu. Na porast mortaliteta najviše
utiču starost, klinička prezentacija bolesti i komorbiditeti.
ZAKLJUČAK: U pristupu pacijenata sa ketoacidozom rukovodimo se
savremenim terapijskim algoritmima. Najkorisniji parametri u praćenju
pacijenata su vrednost glikemije, acidobazni status i bikarbonati uz
ostale laboratorijske i kliničke parametre. Za normalizaciju acidobaznog
statusa naših pacijenata bilo je u proseku potrebno 16,01 sati. Pokazano
je da terapija u našem slučaju koja se sprovodi po savremenim
protokolima daje rezultate koje ti protokoli indikuju. U prevenciji
treba staviti akcenat na edukaciju javnosti i zdravstvenih radnika i
podići svest o dijabetesu i njegovim komplikacijama. Ključne reči:
Ketoacidoza, acidobazni status, praćenje, prosek
e-mail: milan_mdj@hotmail.com
Sniženje
vrednosti glikoziranog hemoglobina kombinovanjem metformina i
repaglinida u terapiji dijabetesa tipa 2
Biljana Vukašinović
DOM ZDRAVLJA GORNJI MILANOVAC
UVOD: Prema preporukama ADA iz 2012.godine, zlatni standard u lečenju
dijabetesa tipa 2 jeste metformin i to je prvi lek koji uvodimo u
terapiju onda kada higijensko- dijetetske mere ne daju rezultate.Posle
tri meseca terapije, ako evaluacija terapijskog uspeha nije povoljna,
odlučujemo se za uvođenje drugog leka, a taj drugi lek je odluka lekara
praktičara. Najčešće je to sulfonil ureja ili njoj sličan lek.
CILJ: Poređenje terapijskog uspeha i rezultati u lečenju dijabetesa tipa
2 sa metforminom i kombinacijom metformina i repaglinida.
MATERIJAL I METODI RADA: Praćeno je 30 pacijenata koji su dijabetičari
tip 2, lečeni preko dve godine metforminom. Svima je u terapiju uveden
repaglinid. Obavljene su četiri posete, prilikom kojih su određivane
vrednosti glikoziranog hemoglobina A1C. Glikozirani hemoglobin je
određivan u laboratoriji Doma Zdravlja. REZULTATI RADA: Posle prvih
poseta pacijenata, posle tromesečne terapije metforminom u dozi od 2 do
3 grama dnevno, prosečna vrednost HGA1C bila je 8,7 %.Tada je kod 20
pacijenata uveden repaglinid u dozi od 0,5 grama tri puta dnevno pred
glavne obroke. Deset pacijenata je nastavilo sa uzimanjem samo
metformina. U drugoj poseti prosečan HGA1C za pacijente na metforminu
bio je 8,6%, a na kombinovanoj terapiji 7,4%. Posle devet meseci
prosečan HGA1C za pacijente na monoterapiji bio je 8,5%, dok je kod
kombinovane terapije bio 6,9%. Posle godine dana HGA1C kod pacijenata na
metforminu bio je i dalje 8,5%, a kod kombinovane terapije 6,8%.
ZAKLJUČAK: Rezultati merenja glikoziranog hemoglobina ukazuju na bolju
kontrolu glikemije kod dijabetičara lečenih kombinovanom terapijom,
sekretagogom i senzitajzerom Ključne reči: glikozirani hemoglobin,
metformin, repaglinid.
e-mail: drbijanagm@gmail.com
Postprandijalna glikemija
kao prediktor mikrovaskularnih komplikacija
Biljana Vukašinović
DOM ZDRAVLJA GORNJI MILANOVAC
UVOD: RIAD studija je potvrdila da je nivo glikemije bitan uzrok promena
na krvnim sudovima. Povišena glikemija povećava trombogenezu,
adherenciju ćelija, dislipidemiju, pojavu proinflamatornih citokina i
adipocitokina i tako dovodi do oštećenja endotela krvnih sudova i
zadebljanja sloja intima - medija. Poseban akcenat stavljen je na PPG
kao najvažniji prediktor oštećenja krvnih sudova.
CILJ:Pokazati kako PPG povećava rizik od mikrovaskularnih promena na oku
kod dijabetičara tipa 2.
MATERIJAL I METODI RADA:Praćeno je 50 dijabetičara koji se leče oralnim
antidijabeticima i merena je PPG posle glavnih obroka (3 puta dnevno).
Iz tih rezultata izračunata je aritmetička sredina. Na 3 meseca meren je
i glikozirani hemoglobin A1C1. Pacijenti su praćeni 9 meseci,
konsultovani su oftalmolozi sekundarnog i tercijernog nivoa zdravstvene
zaštite, kao i nefrolog.
REZULTATI: Od 50 dijabetičara, 29 je imalo retinopatiju i to su oni koji
su imali nivo PPG preko 10,1 mmol/l. Od njih 20 je imalo LFC u
regionalnom zdravstvenom centru i to na oba oka. Pacijenti koji su imali
PPG ispod 10 mmol/l nisu imali retinopatiju. Osim toga, 5 pacijenata je
imalo operaciju katarakte jednog oka, a jedan pacijent oba oka.
Nefropatiju je imao jedan pacijent i to sa PPG 11,9 mmol/l.
ZAKLJUČAK: PPG je prediktor mikrovaskularnih komplikacija. Pacijenti sa
povišenom fasting glikemijom nisu toliko u opasnosti od komplikacija na
krvnim sudovima. Ključne reči: PPG, retinopatija, nefropatija
e-mail: drbiljanagm@gmail.com
Implementacija kliničkog puta za dijabetes melitus
Slađana Milošević, L. Hristov Mitić, S.Antonijević
DOM ZDRAVLJA NIŠ
UVOD: Nakon učestvovanja na dvodnevnoj radionici o kliničkim putevima
23. i 24.03.2011.godine u Beogradu, tim za izradu i implementaciju
Kliničkog puta za prevenciju komplikacija dijabetes melitusa u Domu
zdravlja Niš, upoznao je članove tima sa definicijom, ulogom i značajem
kliničkog puta u zdravstvenom sistemu. METOD: Registrovani su indikatori
za obim i kvalitet obrade bolesnika, kao i analiza podataka, praćena
preko zdravstvenih karona i izveštaja odgovarajućih specijalista.
CILJ: Započeti sa pilotiranjem po uzoru na klinički put Doma zdravlja
Savski Venac. U pilotiranje je uključeno četiri lekara i 50 pacijenata
uzetih slučajnim uzorkom, i praćenih godinu dana od 10.05.2011.Ciljna
grupa: oboleli od dijabetesa oba pola, oba tipa dijabeta, uzrasta od 19
do 80 godina.
REZULTATI: Među obolelima bilo 49 obolelih od DM tip 2, i 1 oboleli od
DM tipa 1. 3 pacijenta na nemedikamentnoj terapiji dijetom i fizičkom
aktivnošću, 29 na terapiji oralnim hipoglikemicima i 18 na terapiji
insulinom.
Indikatori: Laboratorijske analize (glikemija,Hb Ac,urea, kreatinin,
urin, lipidogram), Antropometrijska merenja (TT,TV,OS,BMI), Opšti
pregled, Krvni pritisak, EKG, Pregled stopala
Odstupanja: 66% obolelih uradilo je HbA1c i to najčešće na 7 meseci;
antropometrijska merenja prisutna su u oko 50% pacijenata i rađena su u
proseku na 10 meseci. Potiču iz otpusnih listi sa Klinike za
endokrinologiju; 14% pacijenata nema opisan EKG; Pregled stopala je
obavljen kod 18% pacijenata i to mahom po iskazivanju tegoba od strane
pacijenta; nedovoljna edukacija u vezi samokontrole (38%), dok samo 24%
pacijenata vrši samokontrolu; ostala edukacija se sprovodi u visokom
procentu, ali nemamo uvid u njen obim; nedovoljan skrining komplikacija
i to naročito za dijabetesno stopalo-28%, retinopatiju - 60%,
polineuropatiju - 68%: regulacija glikemije je kod 46% bila dobra,
lipida kod 32%, a krvnog pritiska kod 56% dijabetičara.
ZAKLJUČAK: Da se većina ili svi dijabetičari kontrolišu na način
predviđen nacionalnim vodičem(u istom obimu i predviđenom dinamikom)Da
se postigne bolja regulacija:glikemije,lipidograma i krvnog pritiska.Da
terapija bude prilagođena novim algoritmima i na vreme primenjena
naročito što se tiče rane insulinizacije.Bolja edukacija bolesnika o
ishrani,fizičkoj aktrivnosti i naročito o samokontroli. Blagovremeno
otkrivanje komplikacija i optimalno lečenje
e-mail: lmitic@yahoo.com
Arterijska hipertenzija kod pacijenata hitne pomoći
Emilio Miletić, Dragana Mitrović, Saša Mihajlović, Mladen Timilijić
ZDRAVSTVENI CENTAR KNJAŽEVAC
CILJ RADA je da pokaže učestalost arterijske hipertenzije kod pacijenata
Službe hitne medicinske pomoći Zdravstvenog centra Knjaževac, njenu
zastupljenost u odnosu na starosno doba i pol pacijenata, zastupljenost
stepena težine arterijske hipertenzije kod pacijenata i zastupljenost
pojedinih grupa medikamenata u lečenju arterijske hipertenzije.
Za ispitivanje su korišćeni podatci dobijeni iz protokola ambulantnih
pregleda Službe hitne medicinske pomoći Zdravstvenog centra Knjaževac.
Ispitivanje je obuhvatilo sve osobe koje je autor ovog rada pregledao u
ovoj službi u periodu od 01.01.2013. do 31.12.2013. godine, sa osvrtom
na osobe kod kojih je dijagnostifikovana arterijska hipertenzija.
Arterijska hipertenzija je bila zastupljena kod 14,30% pacijenata, od
ukupno 1168 osoba koje sam pregledao u periodu od jedne godine u Službi
hitne pomoći.
Starosna struktura osoba sa arterijskom hipertenzijom je sledeća: 57,48%
osoba je bilo starije od 60 godina, 35,93% osoba je bilo staro od 41 do
60 godina, 6,59 % osoba je bilo staro od 21 do 40 godina i nijedna osoba
(0%) nije bila stara manje od 21 godine.
Arterijska hipertenzija je bila zastupljena kod 65,87% osoba ženskog
pola i kod 34,13 % osoba muškog pola. Arterijska hipertenzija u odnosu
na stepen težine, procenjen u odnosu na vrednosti sistolnog odnosno
dijastolnog krvnog pritiska, je bila zastupljena: kod 28,74 % osoba sa I
stepenom, kod 43,71 % osoba sa II stepenom i kod 27,55% osoba sa III
stepenom.
Medikamenti korišćeni u lečenju osoba sa arterijskom hipertenzijom su
najčešće primenjivani kombinovano i to kod 78 osoba diuretici, kod 72
osobe ACE-inhibitori, kod 62 osobe Ca-antagonisti, kod 54 osoba
beta-blokatori, kod 20 osoba nitrati i kod 52 osobe drugi medikamenti.
Arterijska hipertenzija je često prisutna kod pacijenata hitne pomoći.
Osobe sa arterijskom hipertenzijom su najčešće bile starije od 60
godina. Arterijska hipertenzija je češće bila prisutna kod osoba ženskog
pola. Pacijenti su najčešće imali II stepen arterijske hipertenzije.
Najčešće korišćeni medikamenti za lečenje arterijske hipertenzije su
bili diuretici, ACE-inhibitori i Ca-antagonisti. Ključne reči:
arterijska hipertenzija, zastupljenost, pacijenti.
e-mail:mileticemj@gmail.com
Bisoprolol i
nebivolol u monoterapiji kod pacijenata sa novodijagnostiokovanom
hipertenzijom
Milan Nikolić
ZAVOD ZA ZDRAVSTVENU ZAŠTITU RADNIKA "ŽELEZNICE SRBIJE" BEOGRAD
UVOD: Beta blokatori predstavljaju široko primenjivanu grupu
antihipertenzivnih lekova. Poslednjih godina je uloga beta blokatora kao
antihipertenziva prve linije postala predmet mnogih analiza.
CILJ: Cilj ovog istraživanja je bio da ispita antihipertenzivnu
efikasnost i sigurnost bisoprolola i nebivolola primenjenih u
monoterapiji kod pacijenata sa novodijagnostikovanom arterijskom
hipertenzijom.
MATERIJAL I METODI RADA: Tridesetjedan nov hipertoničar (20 muškaraca,
prosečna starost 52,7±9,1 god.) sa blagom do umereno teškom
hipertenzijom je u terapiji dobijao ili 5 mg bisoprolola (n=18) ili 5 mg
nebivolola (n=13) jednom dnevno u trajanju od tri meseca. Pacijentima su
urađeni fizikalni pregled i biohemijske analize krvi na početku i tokom
tromesečnog perioda, kroz tri kontrolna pregleda. Praćena je i pojava
eventualnih neželjenih efekata.
REZULTATI: Oba antihipertenziva su proizvela značajnu i približno istu
redukciju sistolnog i dijastolnog krvnog pritiska i srčane frekvence. U
grupi hipertoničara na bisoprololu, prosečne vrednosti sistolnog i
dijastolnog krvnog pritiska su značajno smanjene sa početnih 154/95 mm
Hg na 135/81 mm Hg zabeleženih na kraju istraživanja i sa 151/92 mm Hg
na 137/83 mm Hg kod pacijenata koji su dobijali nebivolol (p<0,0001 za
oba antihipertenziva). Registrovano je značajno smanjenje srčane
frekvence kod oba antihipertenziva (p<0,001). Nastale razlike između ova
dva iapitivana beta blokatora nisu bile statistički značajne. Uspeh
monoterapije bisoprololom i nebivololom je utvrđen kod više od 70%
hipertoničara, dok je kod ostalih hipertoničara, zbog nereagovanja na
sprovedenu terapiju, morao biti uključen još jedan antihipertenziv.
Tokom terapije nije došlo do značajnih promena u vrednostima
biohemijskih analiza, niti su prijavljeni bilo koji neželjeni efekti.
ZAKLJUČAK: Dobijeni rezultati sugerišu da su bisoprolol i nebivolol
efikasni i sigurni antihipertenzivni lekovi za monoterapiju umerene i
srednje teške hipertenzije. Dnevna doza od 5 mg je sasvim prihvatljiva
za najveći broj hipertoničara.
Ključne reči: beta blokatori, bisoprolol, nebivolol, hipertenzija,
terapija, neželjeni efekti
e-mail: milangale@sbb.rs
Epilepsy after ischaemic
stroke
Rushit Jashari
FACULTY OF MEDICINE PRIŠTINA, DEPARTMENT OF NEUROLOGY
RESUME: Epilepsy is a paroxysmal temporary brain disorder that happens
suddenly and stops spontaneously with the tendency of repetition.
Special and complicated problem are epilepsies caused by AVCs.
THE GOAL: The goal of this study is to analyze cases with epilepsy
caused by ischenic AVCs, nature of AVC according to pathology and to
determinate the rate between genders and residency of cases with AVC
accompanied with epilepsy.
MATERIALS AND METHODS: source of data’s were hospitalized patients in
the Clinic of Neurology during the one five year period of time.
RESULTS: From the general number of cases with ischemic AVC in total
1450 cases, 151 of them were accompanied with epilepsy. According to the
gender, male gender was more attacked. Taking in consideration the
residency factor, bigger number were from rural areas in comparison with
urban ones.
CONCLUSION: Epilepsy caused by AVCs presents a special problem for the
society. Expect the care that lives a lifelong invalidity to the large
number sick of cases, also requires a special treatment from epilepsies
caused as a consequence of brain stroke.
The age of beginning the disease is more often seen in older ages.
Diagnose is established based in clinical examinations and neuroimagery
examinations (EEG, CT, MRI).
Key words: Brain ischemic vascular accidents (ischemic AVC), epilepsy,
EEG (Electroencephalography), CT (Computerized tomography), MRI (Electro
magnetic resonance).
e-mail:rushit_jashari@hotmail.com
Da li jednostavni klinički parametri mogu biti prediktori ishoda
medikamentne tirosupresivne terapije kod pacijenata sa Grejvsovom
bolešću
Aleksandar Aleksić (1), Željka Aleksić (2), Saška Manić (3), Vladimir
Mitov (1),
Aleksandar Jolić (1), Dušan Vešović (4)
1) ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, ODELJENJE INTERNE MEDICINE, (2)
ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, SLUŽBA ZA NUKLEARNU MEDICINU,
(3) ZDRAVSTVENI CENTAR ZAJEČAR, ODELJENJE NEUROLOGIJE, (4) DOM ZDRAVLJA
BEL MEDIC, BEOGRAD
Grejvsova bolest (GB) je organ specifična autoimuna bolest koju
karakteriše hipertiroidizam sa difuznom strumom i prisustvo
ekstratiroidnih manifestacija, kao što je tiroidna oftalmopatija.
Medikamentna tirosupresivna terapija (MTT) je inicijalna terapija GB. Po
prekidu terapije tionamidima, recidivi bolesti se najčešće ispoljavaju
prvih meseci po prekidu terapije.
CILJ RADA je bio da se utvrdi značaj jednostavnih kliničkih parametara
kao što su pol, starost, pozitivna porodična anamneza tirodinih
oboljenja, prisustvo i težina oftalmopatije i težina kliničke slike na
početku bolesti, za predviđanje nastanka remisije tokom medikamentne
tirosupresivne terapije.
MATERIJAL I METOD. Prospektivna studija je obuhvatila 106 uzastopnih
pacijenata sa novootkrivenom GB, 21 muškog pola (19,81%) i 85 ženskog
pola (18,19%), kojima je započeta MTT i na početku bolesti registrovani
klinički podaci od interesa. Prosečna staros tmuškaraca iznosila je
50,47 godina, a žena 42,74 godine. Nakon perioda praćenja od 12 meseci,
pacijenti su podeljeni u dve grupe prema odgovoru na MTT, na pacijente
koji su postigli remisiju i pacijente koji nisu postigli remisiju.
REZULTATI. Nije nađena statistički značajna razlika, u odnosuna pol,
starost, porodičnu anamnezu, težinu kliničke slike na početku bolesti,
nivo FT4 i FT3 na početku bolesti i prisustvo i težinu oftalmopatije na
početku bolesti, između grupe pacijenata koji su ušli u remisiju i onih
koji nisu
ZAKLJUČAK: Zaključujemo da jednostavni klinički parametri utvrđeni na
početku Grejsove bolesti, kao što su pol, starost, pozitivna porodična
anamneza, težina kliničke slike i prisustvo i težina oftalmopatije,
nemaju značaj kao prediktori ishoda medikamentne tirosupresivne
terapije.
Ključne reči: Gejvsova bolest, medikamentna tirosupresivna terapija,
remisija, prediktivni faktori
e-mail: lukaal@ptt.rs
Pogrešna
procena ili pogrešna informacija
Atila Gondoš(1), Aleksandar Ćirić(2), Milena Jokšić Zelić(1), Ankica
Vasić(1), Eva Benarik(1) Laura Kadaš (1)
(1) DZ BEČEJ,SLUŽBA HITNE MEDICINSKE POMOĆI,BEČEJ,(2) MEDICINSKI
FAKULTET
CILJ: Cilj rada je prikaz zastupljenosti poziva prvog reda hitnosti u
službi hitne medicinske pomoći DZ Bečej kao i prikaz zastupljenosti
poziva svrstanih u prvi red hitnosti za koje se ispostavilo,nakon
intervenisanja ekipe,da to nisu.
MATERIJAL I METODE: Podaci u retrospektivnoj studiji uzeti su iz
protokola terenske službe HMP, pregledanih pacijenata za period
01.01.2013-31.12.2013.
REZULTATI: U službi Hitne medicinske pomoći DZ Bečej za 2013. god.
ukupno je na terenu pregledano 3050 pacijenata. Od toga 25% je svrstano
u pozive prvog reda hitnosti. Od ukupnog broja pregledanih za oko 25% se
ispostavilo da nije bilo indikacija za izlazak ekipe na teren. U oko 2/3
tih pregleda radilo se o pacijentima ženskog pola, najčešća je akutna
reakcija na stres (F43), 35% su u osnovi bila hronična oboljenja a u 35%
slučaja nije ordinirana nikakva terapija.
ZAKLJUČAK: Da bi se smanjilo angažovanje ekipa službe hitne medicinske
pomoći a u slučajevima kada to nije indikovano, potrebna je šira
edukacija stanovništva vezano za kontakt sa SHMP, praćenje instrukcija
kao i davanje traženih i adekvatnih podataka. Bolja edukacija dispečera
koji primaju poziv. Sve to bi omogućilo bolji rad službi i znatno
smanjila troškove.
Ključne reči: Prvi red hitnosti, dispečer, indikovanost poziva
Ispitivanje vidne
oštrine malog deteta - naša iskustva
(1) Vinka Repac,(2) B.Stanimirov (3) Ivan Lukić
(1)DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE;(2)DOM ZDRAVLJA N.SAD (3)PRIVATNA ORDINACIJA
"SPORTREHAMEDICA" ZRENJANIN
UVOD: Ispitivanje vidne oštrine malog deteta je izazov za lekara. Često
se postavlja pitanje:u kom uzrastu je najbolje odrediti centralnu vidnu
oštrinu. Ako je porodična anamneza pozitivna na razrokost, refrakcione
greške, slabovidost, potrebno je uputiti dete na oftalmološki pregled
pre 3 godine života. Deci i nepismenim osobama se vidna oštrina ispituje
na optotipu sa slovom E orijentisanim u raznim smerovima. Dete sa 3
godine života je dovoljno veliko da pri ispitivanju vidne oštrine da
siguran subjektivni odgovor. Ispitivanje se mora uraditi za svako oko
posebno kako bi se otkrila eventualna slabovidost.
CILJ RADA: Cilj rada je ukazivanje na mogućnost prevencije
slabovidosti,ranim otkrivanjem razrokosti,refrakcione greške ili
promenama na prednjem segmentu oka.
METOD RADA:Urađeno je ispitivanje vidne oštrine dece starosti 3 i 4
godine pomoću Snellenovog optotipa na udaljenosti od 6m. Ukupan broj
dece je 134 (268 očiju) sa teritorije opštine Žitište. Od roditelja je
uzeta anamneza koja se odnosi na očne bolesti u porodici. Urađen je
pregled prednjeg segmenta na binokularnom mikroskopu da bi se isključila
netransparentnost medija, kao i pregled očnog dna oftalmoskopiranjem.
Deca koja se nisu snašla na ovom optotipu, ispitivana su na optotipu sa
sličicama. Dečaka je bilo 53 (39,5%), devojčica 81(60,4%).Vidna oštrina
sa 3 godine je 0.5,a sa 4 godine 0.8.
U radu su prikazani rezultati: izdvojeno je: 50 dece (37,3%) sa
smanjenom vidnom oštrinom. Myopa je bilo 6 (4,5%), hypermetropa
23(17,2%), astigmatizam 15(11,2%). Poremećaj okulomotorne ravnoteže je
imalo 4 dece (2.9%). Deca sa refrakcionom manom su korigovana nakon
objektivnog određivanja vidne oštrine. Dvoje dece je izdvojeno kao
kongenitalna katarakta jednog oka i kongenitalni glaukom. Dete sa
kongenitalnim glaukomom je operativno lečeno do druge godine života, a
sada je urađena refrakcija.
ZAKLJUČAK: Rano otkrivanje refrakcione mane, strabizma ili neprovidnosti
media, kao i promena na očnom dnu, smanjuje mogućnost razvoja
slabovidosti još u najranijem uzrastu. Saradnja na nivou primarne
zdravstvene zaštite, ozbiljnost u radu sa uzrastom malog deteta, a vrlo
ozbiljnog i zahtevnog pacijenta. Ključne reči: vidna oštrina,
slabovidost, malo dete.
Vidna
oštrina zaposlenih u Domu zdravlja Žitište
Vinka Repac (1), Ivan Lukić (2)
(1)DOM ZDRAVLJA ŽITIŠTE;(2)PRIVATNA ORDINACIJA "SPORTREHAMEDICA"
ZRENJANIN
UVOD: Oštrina vida je najvažnija elementarna vidna funkcija i
predstavlja sposobnost odvojenog zapažanja vrlo bliskih susednih tačaka.
Standardna definicija normalne oštrine vida (20/20 ili 6/6) je
sposobnost oka da jasno vidi i razdvoji dve tačke odvojene uglom od
jednog minuta.
U toku 2013 godine urađeno je ispitivanje vidne oštrine zaposlenih u DZ
Žitište.
CILJ RADA: Cilj rada je da se ispita vidna oštrina zaposlenih
,korigovana i nekorigovana.
METOD RADA: Ispitivanje vidne oštrine obuhvatilo je 95 zaposlenih.
Prosečna starost je 47,6 godina. Ciljanom pregledu se odazvalo 84
radnika (88.4%). Oftalmološki pregled je obuhvatao ispitivanje vidne
oštrine, optotip po Snelle-nu, merenje intraokularnog pritiska
aplanacionim tonometrom, pregled prednjeg segmenta na binokularnom
mikroskopu i nalaz na očnom dnu.
REZULTATI RADA: Dobijeni su sledeći rezultati: refrakcione mane: myopia,
hypermetropia i astigmatizam su zastupljeni kod 22 zaposlena radnika
(23,15%), presbyopia kod 38 (40%). Direktnom oftalmoskopijom urađen je
pregled očnog dna ispitanika. Prikaz optičkog diska i krvnih sudova
mrežnjače je glavni cilj ovog pregleda. Promene u vidu glaukomatozne
ekskavacije papile uočene su kod 4 ispitanika (4,2%) ,praćene povišenim
vrednostima intraokularnoog pritiska. Nalaz hipertonog fundusa imalo je
6 radnika, (6.3%). Retinopathia diabetica kao mikroangiopatija uočena je
kod dvoje zaposlenih (2.1%). Korigovana vidna oštrina kod njih je bila u
rasponu od 0.6-0.9. Na oba oka kad 15 ispitanika je bila 1.0 (15.8%),
kod 3(3.1%) na jednom oku 1.0, a na drugom 0.4-0.5. Samo po jedan
zaposleni je imao vidnu oštrinu na oba oka 0.3-0.6, odnosno na jednom
oku 0.3 a na drugom 0.6. Zaposleni stariji od 45 godina života
popunjavali su upitnik sa jednim pitanjem: Kada ste bili kod očnog
lekara radi merenja intraokularnog pritiska? Negativan odgovor je dalo
59(62.1%).
Krvni sudovi retine su terminalni, tako da svaki organski ili
funkcionalni poremećaj dovodi do određenih promena u retini. Većina
pacijenata sa arterijskom hipertenzijom nema očnih promena. U ekstremnim
arterijskim hipertenzijama, javlja se edem papile, meki i tvrdi
eksudati, plamičasto krvarenje. Hipertenzivna retinopatija nije vezana
za starost pacijenta. Sve refrakcione greške su korigovane prema važećim
protokolima.
ZAKLJUČAK: Ova analiza ukazuje da je broj presbiopa najveći (40%), što
govori o starosnoj strukturi zaposlenih. Analizom vidne oštrine i nalaza
na očnom dnu, dobija se uvid u vidnu oštrinu zaposlenih u Domu zdravlja.
Dobijeni rezultati nas opominju da ne pridajemo dovoljno pažnje i
značaja sopstvenom zdravlju. Kada su u pitanju refrakcione greške
dobijeni su zabrinjavajući rezultati: korigovani su radnici sa nižom
refrakcionom greškom i boljom vidnom oštrinom, ali nisu korigovani ili
nisu nosili korekciju zaposleni sa miopskim astigmatizmom. Pored
zdravstvenog prosvećivanja stanovništva, zaposleni u zdravstvenim
ustanovama bi trebali biti primer odgovornog ponašanja prema svom
zdravlju.
Ključne reči:vidna oštrina, zdravstveni radnici, zdravstveno
prosvećivanje
e-mail: sarigondi@gmail.com
|
|
|
|
