|
|||||||||||
|
|
|||||||||||
| Prikaz knjiga i radova iz drugih časopisa |
|||||||||||
| CAN WE PREVENT CEREBRAL PALSY? (Možemo li prevenirati cerebralnu paralizu?) K. B. Nelson, The New England Journal of Medicine, 2003, Oct 30, vol 349,1765-1769 Cerebralna paraliza (CP) je grupa stanja koja se odlikuje hroničnim poremećajima kretanja ili ustajanja; u osnovi je cerebralna, javlja se rano u životu i nije progresivnog karakrtera. Heterogena je i u manifestacijama i u uzrocima javljanja. U ovom radu dat je kratak pregled dokaza koji podržavaju ili ne podržavaju hipotezu da CP možemo prevenirati sredstvima kojima raspolažemo. Jedna studija bazirana na populaciji sprovedena u SAD koja prati pojavu CP ima za zaključak da "suprotno početnim očekivanjima zbog poboljšanja u perinataloj medicini uključujući upotrebu fetalnog monitoringa i carskog reza prevalencija CP se ne smanjuje." Rezultati ostalih studija o ovoj temi ovo potvrđuju, osim jedne skorašnje studije o novorođenčadi male težine na rođenju. Iako skorašnja studija pokazuje da primena progesterona može da smanji rizik od prevremenog porođaja, što je bitan faktor povezan sa CP, to se još nije pokazalo ostvarljivim. U SAD broj prevremeno rođene dece se nije menjao od 1990. Neki uspesi u prevenciji stečenih motornih i drugih poremećaja postignuti su izbegavanjem izlaganja trudnica živi, vakcinacijom protiv rubele, dodatkom joda u sredinama gde je kretenizam endemski, a kod dece kontrolom hiperbilirubinemije, izbegavanjem izlaganja benzil – alkoholu i vakcinacijom protiv osipnih groznica. Ipak, uzroci nastanka CP nisu zajednički. Eliminacija CP nije smanjila incidenciju ove bolesti ni u razvijenim zemljama. Po podacima randomiziranih kliničkih studija oskudeva se u intervencijama koje mogu smanjiti broj obolelih od CP npr. kod prevremeno rođene dece primena antenatalnih steroida kod trudnica, magnezijum sulfata i tireoidnih hormona (kod hipotireodinih). Takođe, broj oboljevanja od CP nije smanjen ni davanjem surfaktanta, vitamina K i fenobarbitona prematurusima. Iako su terminski rođena deca u manjem riziku od oboljevanja, ipak ona čine oko polovine dece sa CP. Postoji nekoliko uzroka čija bi prevencija mogla smanjiti broj obolelih od CP. To su: perinatalni moždani udar, intrauterine infekcije, višestruka trudnoća, asfiksija na rođenju. Neuroimaging metode su pokazale da postoji ishemijski arterijski deficit pre rođenja ili u prvim mesecima života kod 1 od 4000 terminskih novorođenčadi. Kod drugih su snimanja sprovedena posle razvoja hemipareze ili napada. Faktori koji dovode do udara su: urođena ili stečena trombofilija majke ili deteta, placentarna tromboza, infekcije i upotreba intravaskularnog katetera. Carski rez je rizik za trombozu kod majke, ali ne postoje dokazi da smanjuje ili povećava rizik za CP dece. Horioamnionitis je povezan sa povećanim rizikom od CP kod novorođenčadi koji su teži od 2500g. Kod prematurusa je infekcija ređi uzrok i bolest je lakšeg oblika. Najčešći uzročnici su virusi toksoplazmoze, rubele, citomegalovirusi, HSV (TORCH). Zbog neprecizne definicije zapaljenja i toksičnosti antibiotika, ne postoje validne studije koje bi pokazale sigurnost i efikasnost njihove upotrebe u sprečavanju neuroloških posledica. Višestruka trudnoća je faktor rizika za CP, čak i do 10%, zbog rizika od prevremenog porođaja i smrti jednog ploda. Ne postoje podaci da bi neka intervencija (amnioredukcija, laserska koagulacija) smanjila rizik od oboljevanja ploda koji preživi. Najčešći uzrok perinatalne asfiksije koji izaziva CP je zatezanje pupčane vrpce i povezano je sa spastičnim kvadriplegičnim oblikom i diskinezijom, ali ne i sa hemiplegičnim i diplegičnim oblikom. Ostali uzroci su placentarna abrupcija, prolaps pupčanika, veliki placentarni infarkt ili šok različitog porekla kod majke. U 7 velikih studija pokazalo se da postoji veći broj (signifikantan ili nesignifikantan) CP kod dece čije su majke bile na električnom fetalnom monitoringu, tako da je zaključak da je on doneo više štete nego koristi. Zato što je u samo malom broju slučajeva poznat uzrok bolesti, potrebne su nove hipoteze, životinjski modeli i nova klinička ispitivanja. Na osnovu svega izloženog, postoje male šanse da se sadašnjim mogućnostima može prevenirati CP. Priredili: Ljiljana Jović, Miljan Jović
|
|||||||||||
|
|
|||||||||||
| Infotrend Crea(c)tive Design | Revised: 20 May 2009 | ||||||||||
